حالت بالب ( Bulb ) در عکاسی چیست ؟
تکنیک هادر این مقاله قصد دارم به طور کامل حالت بالب در عکاسی را برایتان تشریح کنم و نکاتی را در مورد آن بگویم.
عکاسان اغلب از محدودیت سرعت شاتر 30 ثانیهای در بسیاری از دوربینها احساس نا امیدی میکنند. چیزی که ممکن است آنها متوجه نشوند این است که یک روش آسان برای از بین رفتن این محدودیت وجود دارد.
حالت عکاسی بالب ( به انگلیسی Bulb ) به عکاس اجازه میدهد تا سرعت شاتری طولانیتر از ۳۰ ثانیه داشته باشد، پس اگر بخواهید عکاسی با نوردهی طولانی انجام دهید، احتمالا با این گزینه سر و کار خواهید داشت.
فهرست مطالبی که در این مقاله خواهید خواند :
- حالت بالب ( Bulb ) در عکاسی چیست ؟
- حالت بالب را از کجا پیدا کنیم ؟
- نحوه استفاده از سرعت شاتر بالب
- استفاده از ریموت شاتر برای عکاسی در حالت بالب
- حالت Bulb در برابر Time Exposure
- نویز در عکاسی با نوردهی طولانی
- نتیجه گیری و جمع بندی
حالت بالب ( Bulb ) در عکاسی چیست ؟
حالت بالب به سادگی گزینه سرعت شاتر است که میتوانید در حالت دستی دوربین آن را انتخاب کنید. این اجازه میدهد تا هر چقدر که میخواهید شاتر دوربین را باز بگذارید و نوردهی داشته باشید؛ یک ثانیه، یک دقیقه، 17 دقیقه یا هر مدت زمان دیگری.
نکته مهم در حالت بالب این است که شاتر دوربین شما تا زمانی که دکلانشور دوربین را پایین نگه دارید باز میماند. محدودیت زمانی نوردهی در حالت بالب به دوربین شما بستگی دارد، بعضی اوقات 30 دقیقه، گاهی اوقات نیز تا زمانی که دوست دارید ( یا تا زمانی که باتری دوربینتان تمام شود ).
حالت بالب را از کجا پیدا کنیم ؟
امروزه همه دوربینها دارای حالت بالب نیستند، اما اکثر DSLR ها و دوربینهای بدون آینه این کار را انجام میدهند. این شامل تقریباً تمام دوربینهای DSLR و بدون آینه نیکون، کانن، سونی، فوجی، الیمپوس و پنتاکس است.
بررسی این موضوع که دوربین شما دارای حالت بالب است یا خیر، بسیار آسان است. دوربین خود را به حالت Manual یا دستی ببرید و سرعت شاتر خود را تا جایی که امکان دارد طولانی کنید/ معمولاً بعد از ثانیه 30، دوربین شما حرف ” B ” را به عنوان سرعت شاتر برایتان نشان میدهد. این همان حالت بالب در دوربین شماست !
نحوه استفاده از سرعت شاتر بالب
اگر قبلاً از حالت بالب استفاده نکردهاید، ممکن است سردرگم شوید که چرا با انتخاب گزینه ” B ” در سرعت شاتر، نوردهی بسیار کوتاهی دارید. به عنوان مثال، شما حالت بالب را فعال کردهاید و حالا همانند همیشه دکلانشور دوربینتان را فشار میدهید. در این حالت، شما فقط در کسری از ثانیه شاتر را باز میکنید و نوردهی بسیار کوتاهی خواهید داشت.
دلیل این امر این است که حالت بالب نیاز دارد در تمام طول نوردهی دکمه شاتر را پایین نگه دارید. اگر دکمه شاتر را به مدت 45 ثانیه نگه دارید، نوردهی شما 45 ثانیه خواهد بود. اما اگر دکمه شاتر را مانند همیشه و در حالت عادی فشار دهید و رها کنید، ممکن است نوردهی معادل 1/2 ثانیه یا حتی کمتر داشته باشید.
به طور کلی، اگر قصد دارید از نوردهی کمتر از 30 ثانیه ( یا هر چه طولانیترین سرعت شاتر دوربین شما باشد ) استفاده کنید، هیچ دلیلی برای استفاده از حالت بالب وجود ندارد. تنها استثنا این است که بخواهید در طول شب و از مسیر حرکت ستارگان عکاسی کنید. در این حالت احتمالا شما میخواهید خیلی دقیق سرعت شاترتان را محاسبه کنید تا مسیر حرکت ستارگان را به زیبایی هر چه تمامتر ثبت کنید. اما باز هم معمولا سرعت شاتر شما بیش از 30 ثانیه خواهد بود.
اما یک مشکل بزرگ نیز درباره استفاده از حالت بالب در عکاسی وجود دارد، فشار دادن دکمه شاتر دوربین در حالت بالب تقریبا همیشه باعث میشود دوربین تکان خورده و تاری به وجود میآید. این لرزش به هیچ عنوان تقصیر شما نیست و ناخودآگاه حرکت دست شما روی شاتر، باعث میشود دوربین بلرزد. حتی با ثابتترین و مستحکمترین سه پایه موجود در بازار، اگر از حالت بالب مانند این استفاده میکنید، احتمالاً عکسهای مبهمی دریافت خواهید کرد.
پس چه کاری باید درباره آن انجام داد ؟ در بخش بعدی سادهترین راه حل را برای شما خواهم گفت.
استفاده از ریموت شاتر برای عکاسی در حالت بالب
اغلب، بهترین راه حل برای جلوگیری از مشکلات در هنگام استفاده از حالت بالب این است که به هنگام عکس گرفتن اصلاً دوربین خود را لمس نکنید. در عوض، دوربین خود را وادار کنید تا با استفاده از یک ریموت شاتر از سوژهتان عکس بگیرید !
تقریبا تمام دوربینهای دیجیتال امروزی از ریموت شاترهای بی سیم پشتیبانی میکنند. برای مثال دوربینهای نیکون سری D3000 ، D5000 و D7000 همگی از حسگر مادون قرمز یا اینفرارد استفاده میکنند ( به استثنای D3500 که سنسور IR نداشته و به جای آن باید از طریق گوشی هوشمند شما کنترل شود ). تمام دوربینهای دیجیتال کانن نیز از ریموتهای وابسته به اینفرارد پشتیبانی میکنند.
اگر دوربین دیگری دارید، جستجوی آن در بین نامهای این مقاله بی اهمیت است، فقط کافیست نام دوربین خود را در گوگل تایپ کنید و به دنبال گزینه پشتیبانی از ریموت شاتر بی سیم در مشخصات آن بگردید.
برخی از این ریموتها بی سیم ( مادون قرمز ) بوده و برخی دیگر با استفاده از کابل به دوربین متصل میشوند. همچنین میتوانید تجهیزات مختلفی را برای زمان بندی کردن یا کنترل حالتهای مختلف دوربین خریداری کنید. اگر عکاسی در حالت بالب تنها هدف شماست، پس دیگر مهم نیست؛ هرگونه ریموت شاتری به شما امکان میدهد از حالت بالب به به درستی استفاده کنید، بدون اینکه دوربینتان لمس شده و بلرزد.
توجه داشته باشید که برخی از ریموتهای بی سیم دارای مکانیزم قفل برای نگه داشتن دکمه شاتر خارجی به طور خودکار تا زمانی که دوست دارید هستند. برخی دیگر اجازه میدهند که خودتان زمانبندی برایشان تعیین کنید. در صورت تمایل، حتی میتوانید کنترل شاتر دوربینتان در حالت بالب را با استفاده از گوشی هوشمندتان به دست بگیرید.
با استفاده از ریموت شاتر برای عکاسی در حالت بالب ، دیگر دوربینتان را لمس نخواهید کرد و در نتیجه لرزشی در تصویر به وجود نمیآید. به این ترتیب، میتوانید به سادگی عکسهایی فوقالعاده و با نوردهی خیلی طولانی داشته باشید که کیفیت خود را از دست ندهند.
حالت Bulb در برابر Time Exposure
امروزه برخی از دوربینهای دیجیتال دارای چیزی حتی بهتر از حالت بالب هستند که به آن Time Exposure گفته میشود. در این حالت، به هیچ وجه لازم نیست دکلانشور دوربینتان را نگه دارید. برای شروع نوردهی و ثبت عکس، کافی است یکبار دکمه شاتر را فشار دهید و مجدداً پس از اتمام نوردهی آن را فشار داده تا عکس پردازش و ثبت شود.
من نمیدانم که چرا تمام دوربینهای موجود در بازار از این ویژگی فوق العاده مفید برخوردار نیستند، اما متاسفانه اینگونه است. خوشبختانه، بسیاری از دوربینهای جدید امروزی این گزینه را دارند، حتی برخی از دوربینهای ارزانتر مانند نیکون D5600 نیز از آن استفاده میکند. اگر دوربین شما نیز حالت تایم اکسپوژر را دارد، دلایل کمی برای استفاده طولانیتر از حالت بالب وجود دارد.
تایم اکسپوژر مود عملکردی 100 درصد شبیه به حالت بالب دارد، با این تفاوت که نیازی نیست در آن دائما دست خود را روی شاتر دوربینتان نگه دارید. با کاهش سرعت شاتر به کمتر از 30 ثانیه در حالت دستی، به حالت تایم اکسپوژر خواهید رسید، دقیقا همانند همان حالت بالب. این گزینه در برخی دوربینهای دیجیتال با عنوان ” T ” نشان داده میشود.
نویز در عکاسی با نوردهی طولانی
من عاشق استفاده از حالت بالب در زمانی هستم که نور کم بوده و محیط تاریک است. معمولا تصاویری که با نوردهی بیش از 30 ثانیه ثبت میکنید، نتایج خارقالعادهای دارند. اما باید دقت کنید که سرعت شاتر شما در این حالت خیلی طولانی است، شاید چند دقیقه یا بیشتر. اگر دقت نکنید، کیفیت تصویر شما میتواند نابود شود.
یک نکته مهم این است که سنسورهای دوربین اگر نوردهی طولانی داشته باشند، ممکن است کمی گرم شوند. یعنی اگر از یک زمانی بیشتر شاتر آنها باز بماند، سنسور داغ خواهد شد. این گرما به تصویر منتقل شده و باعث میشود نویز در تصویر شما به وجود بیاید.
اگر در آب هوای سرد عکاسی میکنید، احتمالا میزان نویز کمتر خواهد بود، اما در نهایت باز هم مقداری از آنها وجود خواهند داشت. مهمتر از آن این است که به دلیل نوردهی خیلی طولانی، هر پیکسل داغ ( Hot Pixel ) اثر بیشتری روی تصویر شما خواهد گذاشت.
راه حل این مشکل این است که نوردهی را بیش از حد طولانی نکنید، یعنی نهایتا 8 تا 10 دقیقه باشد. اگر واقعاً به سرعت شاتر بیشتری نیاز دارید، باید این مشکلات را هم بپذیرید. البته میزان شدت این مشکلات به مدل دوربین شما نیز بستگی دارد.
اما راه حل دیگری نیز وجود دارد که این مشکل را کم رنگتر میکند.ابتدا میتوانید تنظیماتی با نام Long Exposure Reduction را در دوربین خود فعال کنید. این گزینه باعث میشود دوربین بعد از شات در حالت بالب، یک نوردهی دیگر هم داشته باشد، اما این بار هنگامی که پرده شاتر پایین بوده و چیزی از پشت آن معلوم نیست. به این تصویر، قاب تاریک گفته میشود.
پس از ثبت دومین عکس که کاملا سیاه و تاریک است، دوربین پیکسلهای داغ و نویزهای حرارتی را شناسایی کرده و آنها را از عکس شما حذف میکند. در این حالت نویزهای تصویرتان به حداقل میرسد.
پیشنهاد نویسنده : تکنیک کاهش نویز در عکاسی لانگ اکسپوژر
اما استفاده از حالت کاهش نویز در عکاسی لانگ اکسپوژر باعث میشود تا زمان ثبت هر تصویر در دوربین شما دو برابر شود. در واقع شما با انتخاب این گزینه دو عکس ثبت میکنید و زمان پردازش نیز به همین میزان بالا میرود. یعنی اگر 10 دقیقه نوردهی برای عکستان داشته باشید، ثبت هر عکس 20 دقیقه طول خواهد کشید.
درعوض، برخی از عکاسان به جای استفاده از این حالت از افزایش ایزو یا کاهش مدت زمان نوردهی استفاده میکنند. حتی ممکن است به صورت دستی سعی کنند دوربینشان را خنک نگه دارند تا نویز به حداقل برسد.
یک تکنیک دیگر این است که میتوانید نویز تصویر را در نرم افزاری مانند Adobe Photoshop به طور متوسط کاهش دهید. در واقع باید دو یا چند عکس ثبت کرده و آنها را به صورت دستی یا نرم افزاری با هم ادغام و ترکیب کنید. بسیاری از نرم افزارهای پردازش و ادیت عکس حالتی برای شبیه سازی کاهش نویز در عکاسی با نوردهی طولانی مدت را دارند.
با این حال، این یک تکنیک کاملا پیشرفته است. ممکن است بهتر باشد تا زمانی که کمی تمرین نکردهاید، به همان عکاسی در حالت بالب به صورت تکی بسنده کنید.
نتیجه گیری و جمع بندی
امیدوارم که این مقاله به شما کمک کرده باشد تا تجربه بهتری از عکاسی با نوردهی طولانی داشته باشید. به خصوص اگر به تازگی این تکنیک را آموختهاید. جهان اطراف ما با چند دقیقه نوردهی بیشتر کاملا متفاوت به نظر میرسد. این چیزی است که من فکر میکنم همه باید آن را بدانند و صرف نظر از اینکه به چه ژانری در عکاسی علاقه دارند، حتما آن را یاد بگیرند.
اما خب تمام اینها قواعد نوشته شده و اصولی حالت بالب در عکاسی بود. شما میتوانید از ریموت شاتر استفاده نکنید تا عکسهایی مبهم ثبت کنید. این میتواند شما را به ژانر عکاسی انتزاعی علاقه مند کند. باید سعی کنید نویز را در تصویر خود کنترل کنید، اگر میتوانید آن را به حداقل برسانید.
در پایان، فراموش نکنید که خلاقیت شما در عکاسی با نوردهی طولانی بسیار مهم است. انتهای روز، زمانی که نور کمی وجود دارد تا همه چیز را روشن کند، حالت بالب در عکاسی میتواند به کمک شما بیاید و با استفاده از آن، عکسهای خیره کنندهای ثبت کنید.
امیدوارم مقاله ” حالت بالب ( Bulb ) در عکاسی چیست ؟ “ برایتان مفید بوده باشد. نظرات و پیشنهادات خود را با ما در میان بگذارید. همچنین اگر پرسشی دارید، آن را در بخش نظرات همین پست مطرح کنید تا پاسخ دهم. موفق و پیروز باشید !