دوبله فیلم برای ما ایرانی‌ها تكنیك بسیار آشنایی است. دوبله یکی از مراحل انتهایی یا فرایندی پس از تولید فیلم است. در این متن قصد داریم اطلاعاتی در مورد ابزارهای دوبله فیلم در اختیار شما بگذاریم.
قبل از هر چیز باید بدانیم برای چه كاری قصد داریم دوبله فیلم را شروع كنیم؟ آیا هدف صداگذاری روی یك فیلم است یا ترجمه محتوای موجود در آن و صداگذاری با زبان دیگر؟ مورد اول كار ساده‌تری است. شما صدای موجود در فیلم را حذف می‌كنید و صدای مدنظر خود را اضافه می‌كنید. اما برای دوبله فیلم با كیفیت بالا شما نیازمندِ مهارت‌هایی هستید تا سر و شكلِ كار حفظ شود. خصوصاً در مورد دوبله یك فیلم كه بازیگران با حس و حال مشخصی در حال حرف زدن هستند و شما نیز باید همان حس و حال را در صدای خود اِعمال كنید.
برای انجام این كار شما نیازمند تجهیزات و نرم‌افزار مناسب هستید. تجهیزاتی مثل میكروفون، هدفون یا میكسر برای ضبط صدا در كنار نرم‌افزارهای ویرایشی برای نهایی كردنِ كار، مورد نیاز خواهد بود.
در این متن سعی می‌كنیم تا با معرفی ابزار و نمونه‌هایی برای مثال، شما را با دنیای حرفه‌ای دوبله فیلم آشنا كنیم. قطعاً خلاقیت و مهارت حرف اول را می‌زنند، اما بدون تجهیزات حرفه‌ای این كار ممكن نیست. فراموش نکنید که حرفه‌ای به معنای گران‌قیمت نیست. در ادامه با دیدنگار همراه باشید.
برای دوبله فیلم به چه ابزاری نیاز داریم؟
شاید بتوان به طور كلی به سه ابزار اساسی برای كار دوبله فیلم اشاره كرد: میكروفون كه بخش اساسی برای بازتولید صدای دوبلور یا همان صدا پیشه است، هدفون برای مانیتورینگ فرایند و نرم‌افزار میكس و ضبط صدا Digital Audio Workstation برای تنظیم، ادیت و نهایی كردن كار است. وجود یك میكسر می‌تواند كار را برای ما راحت‌تر كند و كار ویرایش صدا را به حداقل برساند.
میكروفون برای دوبله فیلم
همانطور كه مشخص است یكی از كارهای اساسی كه باید انجام شود ضبط صدا خواهد بود. باید از میكروفونی مناسب برای اینكار بهره‌مند باشیم. میكروفون‌ها انواع مختلفی دارند، ولی شاید بهترین نوع میكروفون برای كار دوبله از نوع كاندنسر كاردیوید condenser cardioid باشد. در الگوی قطبی polar pattern كاردیوید، صدا از روبروی میكروفون ضبط و صداهای اطراف فیلتر می‌شود. كاندنسر‌ها هم حساسیت بالایی دارند و صدا را با جزئیات بالاتری نسبت به میكروفون‌ها داینامیك ضبط می‌كنند.
دوبله فیلم نیز مانند هركاری در سطح‌های متفاوتی انجام می‌شود كه مهارتِ گویندگان/ دوبلورها، آگاهی مدیر دوبلاژ و همچنین بهره‌مندی از تجهیزاتِ حرفه‌ای مشخص می‌كند كه در چه سطحی قرار خواهید گرفت. در ادامه با چند نوع از میكروفون‌های مناسب برای دوبله فیلم آشنا خواهیم شد.
میكروفون‌های كاردیوید USB برای پروژههای خانگی
اگر قصد دارید در خانه یك استودیو دوبله فیلم سر و شكل دهید، كاری كه قطعاٌ با یك تیم دوستانه می‌تواند سر و شكل بگیرد. مهارت‌های شما می‌تواند در كنار هم به تولید برسد. یك پیشنهاد بسیار ارزان از یك كمپانی قابل اعتماد MAONO AU-PM461TR است. یك كندانسر كاردیوید كه از طریق USB قابلیت اتصال دارد. با وجود یك محافظ باد foam windscreen تا حدودی از نویز پوپ POP می‌كاهد. حین حرف زدن توجه كنید كه حروفی مثل ب و پ پرتاب هوا دارند كه با برخورد به دیافراگم باعث تولید نویز می‌شود.
به همین خاطر شاید بهتر باشد یك pop shield در كار خود استفاده كنیم. می‌توان به MAONO AU-A04 كه از یك بازویی arm stand، لرزشگیر Shock Mount و پاپ شیلد نیز برخوردار است.
در این صورت با وجود این میكروفون‌ها و اتصال راحت، صداها تك به تك ضبط می‌شوند و توسط یك نرم‌افزار صداگذاری انجام می‌شود و كار دوبله فیلم با موفقیت پایان می‌گیرد. اما شاید قصد دارید حرفه‌ای‌تر از این حرف‌ها باشید؟ آن وقت است كه باید سراغی از میكروفون‌ها با اتصال XLR را بگیرید.
میكروفون XLR برای حرفه‌ای‌ها
شاید در همین لحظه حرفه‌ای نیستید، اما نقشه راهی كه قرار است طی كنید پا گذاشتن در این مسیر است. در این صورت بهتر است به جای USB به فكر اتصال با XLR باشید. در این صورت شاید ارزان‌ترین باكیفیت میكروفون بویا BOYA BY-M800 باشد. یك كندانسر كاردیوید كه از یك پاپ شیلد و شاك مانت نیز برخوردار است.
برخی میكروفون‌ها از كیفیت بالاتری هم برخوردار هستند. به عنوان مثال RODE NT1-A از یك دیافراگم بزرگ طلا اندود ساخته شده است كه حساسیت بالایی دارد. نویز بسیار پایینی وارد صدای ضبط شده می‌شود و همانطور كه برای دوبله فیلم نیاز دارید از الگوی قطبی كاردیوید برخوردار است. وجود یك شاك‌مانت و پاپ شیلد، همه چیز را از نظر میكروفون برای شما مهیا خواهد كرد.
آنچه كه مشخص است برای انتخاب شما به بودجه خود محدود هستید. میكروفون‌های گران‌تر شاید برای ضبط موسیقی مناسب‌تر باشند و شما بتوانید با یك میكروفون سطح متوسط، در حد حرفه‌ای‌ها دوبله فیلم انجام دهید. احتمالاً برای مانیتورینگ، یعنی بررسی چه در حین كار چه بعد از ضبط، به یك هدفون نیاز داشته باشید كه می‌توانید آن‌ها را در دسته انواع هندزفری ، هدفون و هدست دیدنگار پیدا كنید.
وسایل جانبی میكروفون مورد نیاز برای دوبله فیلم
علاوه بر میكروفون و هدفون، نیاز به یك اتاق مناسب برای ضبط هستید كه تا حدودی شرایط آكوستیك برقرار باشد. همچنین شاید برای میكروفون‌ها نیازمند یك استند بازویی arm stand برای نگه داشتن آن و تغییر زاویه و ارتفاع، استند رومیزی میكروفون، شاك مانت Shock Mount برای لرزشگیری و جلوگیری از نویز حاصل از تكان خوردن میكروفون و پاپ شیلد برای كاهش حداكثری پاپ نویز pop حسابی کارساز است.
كارت صدا برای ست‌آپ دوبله فیلم حرفه‌ای
كارت صدا می‌تواند نهایتِ كیفیت را از میكروفون XLR برای شما مهیا كند. برق فانتوم برای میكروفون XLR را فراهم می‌كند و برخی از آن‌ها باعث می‌شود تا در پروسه ادیت صدا كمتر درگیر باشیم. یكی از نمونه‌های ارزان اما با كیفیت BOYA BY-AM1 است كه یك میكسر صوتی دو كاناله به شمار می‌آید. شما می‌توانید میكروفون‌های كاندنسر یا داینامیك را به آن متصل كنید. ورودی‌های 6.35 و XLR را می‌پذیرد.
كارت صدا Behrinher UMC204HD با USB 2.0 به سیستم عامل ویندوز یا مك متصل می‌شود. دو كانله است و برای كاربر قابلیت مانیتورینگ مستقیم بدون تاخیر را فراهم می‌كند.
شاید هم قصد كنید كه یك باندِل بخرید؟ مجموعه‌ای از میكروفون، كارت صدا و هدفون برای شما مهیا خواهد شد. پكیج كارت صدا Audient EVO Start Recording Bundle كار شما را برای دوبله فیلم راحت خواهد كرد. تنها چیزی كه نیاز دارید یك كامپیوتر و نرم‌افزار ادیت صدا است كه در یك مكان مناسب قرار داده شوند.
ادیت صدا با نرم‌افزار
علاوه بر سخت‌افزارها ما به یك نرم‌افزار نیز نیاز داریم. در دنیای صوت از Digital Audio Workstation صحبت به میان است. نرم‌افزارهای DAW در واقع به شما این امكان را می‌دهد تا حین ضبط صدا تغییرات را اعمال كنید یا در پروسه ویرایش به صدای مطلوبِ خود برسید.
برای دوبله فیلم اولین كاری كه نیاز داریم تفكیك صدا از تصویر است. همچنین باید قادر باشیم تا صداهای مشخص را، مثلاً دیالوگ‌ها را حذف كنیم، و دیالوگ‌های صداگذاران/ دوبلورها را روی آن محتوای ویدیویی اضافه كنیم. در واقع این نوع از دوبله فیلم سخت‌ترین نوعِ آن است. روش‌های دیگری مثل حذف كامل صدای ویدیو، اضافه كردن موسیقی، اضافه كردن صوتِ صداگذاران روی صدای گویندگانِ اصلی كه در پس زمینه پخش می‌شوند، همگی راه‌هایی هستند كه از نوعِ اولی كه به آن اشاره كردیم آسان‌تر هستند.
نرم‌افزارهای محبوب دوبله فیلم
از نرم‌افزارهای محبوب دوبله فیلم به تركیبی از دو عضو خانواده ادوبی یعنی Adobe Premiere Pro و Adobe Audition می‌توان اشاره کرد. تقریباً هركاری كه فكر كنید با تركیب این دو نرم‌افزار در دسترس كاربر است. هرچه بر این نرم‌افزارها مسلط‌تر باشید، قطعاً خروجی كار بهتر خواهد شد.
خب هر سخت‌افزار و نرم‌افزاری که لازم بود در راه دوبله فیلم تهیه کنید را دیدنگار به شما گفت. این لیست را در نظر داشته باشید و برای راهنمایی بیشتر پیشنهادات طلایی مشاوران ما را از دست ندهید.
خلاصه‌ای از ضروریات برای دوبله فیلم
دنیای امروز به ما این اجازه را می‌دهد تا خلاقیت‌های خود را به نمایش بگذاریم. ما می‌توانیم با تشكیل تیم‌های دوستانه، فیلم‌ها یا انمیشین‌ها را دوبله كنیم و در صورتی كه بتوانیم مطابق با استانداردها و بهره‌گیری از خلاقیت این كار را بكنیم، وارد دنیای دوبلاژ حرفه‌ای بشویم و حتی پروژههای مستقل را راه‌اندازی كنیم.
برای اینكه مطابق با استانداردها باشیم باید تجهیزات خود را در حد حرفه‌ای سرهم كنیم. گاهی وقت‌ها كلمه حرفه‌ای برای عده‌ای یادآور هزینه گزاف است. اما ما سعی كردیم كه به شما نشان دهیم كه با بودجه محدود هم می‌توان یك ست‌آپ تر و تمیز را جمع و جور كرد. همه‌چیز به مهارت‌های شما بستگی دارد تا به یك تولید مطلوب منجر شود.
- استودیو خوب: آكوستیك باشد و انعكاس صدا در حداقل ممكن باشد. صدای اضافی وارد فضای استودیو نشود.
- میكروفون: بهتر است XLR خریداری كنید كه در كنار یك كارت صدا شما را تجهیز خواهد كرد. اگر قصد دوبله فیلم حرفه‌ای را ندارید و صرفاً برای دابسمش است، میكروفون USB می‌تواند سر و شكل بسیار حرفه‌ای به كار شما ببخشد.
- هدفون: برای مانیتورینگ حین كار و بعد از تولید است. شما باید صدایی كه تولید می‌كنید را با یك خروجی خوب بشنوید تا در صورت نیاز اقدام به تغییر و ویرایش كنید.
- میكسر و كارت صدا: این ابزار تیم شما را تكمیل خواهند كرد و با وجود افزایش كیفیت، در زمان نیز صرفه‌جویی خواهید كرد.
- نرم‌افزارها: برای جداسازی صدا از تصویر، اضافه كردن صدا به تصویر و ویرایش صوت، نیازمند یك نرم‌افزار مناسب هستید.
تجربه شما از دوبله فیلم به چه صورت بوده است؟ آیا اطراف خود افرادی را سراغ دارید كه بتوانند حداقل یك انیمیشن كوتاه را دوبله كنند؟ اگر بتوانید در سطح خوبی این كار را بكنید آینده خوبی خواهید داشت! آیا تجربه اضافه كردن صدای خود به یك ویدیو دیگر را داشتید؟ اگر به دنیای شیرین دوبله و صداگذاری علاقمند هستید، برای ما بنویسید. همچنین اگر این مقاله را دوست داشتید، آن را با دوستان خود به اشتراک بگذارید.
