دوربین بدون آینه چیست و چطور کار می‌کند؟

دوربین‌های عکاسی در فورم فاکتورهای متنوعی تولید می‌شوند که هرکدام کاربری خاص خودش را دارد. از این بین انواع دوربین بدون آینه Mirrorless و دوربین DSLR جز دوربین‌های عکاسی حرفه‌ای با قابلیت تعویض لنز به شمار می‌آیند. در این متن قصد داریم دربارۀ آخرین ساختار بکار رفته در دوربین‌های عکاسی صحبت کنیم. دوربین‌های عکاسی بدون آینه جز حرفه‌ای‌های امروزی هستند که روز به روز عرصه را بر DSLRها تنگ‌تر می‌کنند. از اسم همه چیز پیداست، دیگر خبری از آینه و 5 وجهی بکار رفته در DSLR و ویوفایندر اپتیکال نیست. با دیدنگار همراه باشید تا از داستان این دوربین‌های عکاسیِ جذاب بیش‌تر باخبر شوید.

دوربین بدون آینه چیست؟

یک دوربین DSLR با استفاده از یک سیستم آینه‌ای، نور را به سمت منظره یاب اپتیکی بازتاب می‌کند، و یا نور را مستقیما از سنسور دوربین عبور می‌دهد. اما یک دوربین بدون آینه (Mirrorless Camera) این سیستم را ندارد. در تصویر مشاهده می‌کنیم که مسیر حرکت نور چگونه در DSLR متفاوت است و به همین دلیل حرف R به معنای بازتاب در این ساختار آینه‌ای جز اساسِ بنیادین به شمار می‌آید.

تفاوت ساختار درونی دوربین عکاسی بدون آینه و DSLR

در دوربین‌های بدون آینه Mirrorless، خیلی ساده دوربین DSLR بدون آینه شده است. نوری که از لنز عبور می‌کند همیشه به سنسور تصویر می‌رسد؛ چه زمان مشاهده و چه زدن شات. از آن جا که نور در یک منظره یاب اپتیکی optical viewfinder (OVF) منعکس نمی‌شود، دوربین‌های بدون آینه دارای منظره‌یاب‌های الکترونیکی electronic viewfinders (EVF)  هستند تا آنچه را که سنسور تصویر می‌بیند، برای چشم انسان مشاهده‌پذیر کنند.

یکی از مزیت‌های این سیستم جدید همین نداشتن آینه و منظره‌یاب اپتیکی است؛ دوربین‌های بدون آینه در مقایسه با دوربین‌های DSLR ساده‌تر، سبک‌تر و کوچک‌تر هستند. اما این فقط بخشی از ماجرا است.

دوربین‌های بدون آینه چگونه کار می‌کنند؟

برخلاف دوربین‌های DSLR، یک دوربین بدون آینه با وجود اینکه بروزتر است، عملکرد اجرایی بسیار ساده‌تری دارد. نور از درون لنز عبور می‌کند، به طور مستقیم به حسگر تصویر می‌رسد و منظره‌یاب الکترونیکی که جایگزین یک منظره‌یاب اپتیکی شده است، تصویر را نمایش می‌دهد.

سابقا چه در دوربین‌های SLR و چه DSLR شاتر دوربین‌ها باز می‌شد و معمولا تا پایان عمل نوردهی باز می‌ماند و نور به سنسور دیجیتالی یا در دوربین آنالوگ به سطح حساس فیلم تابیده می‌شد. همانطور که در تصویر بالا نشان داده شد به دلیل عدم وجود آینه و منشور در دوربین‌های بدون آینه، فاصله فلنج flange distance یعنی فاصله بین گیره لنز و سنسورِ تصویر می‌تواند به طور قابل توجهی کوتاه‌تر باشد. به همین علت بدنه اکثر دوربین‌های بدون آینه نسبت به دوربین‌های DSLR باریک‌تر و سبک‌تر است.

برخی از دوربین‌های بدون آینه از یک شاتر مکانیکی برای بهبود عملکرد اکسپوژر برخوردارند و برخی کاملا دیجیتالی اطلاعات نور را می‌خوانند و پردازش می‌کنند که به آن شاتر الکترونیکی می‌گویند. اکثر دوربین‌های بدون آینه از هر دو این امکان برخوردار هستند.

بیشتر بخوانید: دوربین DSLR چیست؟ 📷​✅​✨​

مزایای دوربین‌های بدون آینه

دوربین بدون آینه مزایای نسبتا زیادی نسبت به دوربین‌های DSLR دارند. بیراه هم نیست؛ این سیستم آخرین سیستمی است که در ساخت دوربین‌های عکاسی بکار گرفته شده و به دست عموم رسیده است. اما از نظر کیفیت تصویر همچنان تفاوتی بین این دو سیستم نیست.

​تنظیم بهتر پارامترها در دوربین بدون آینه

با توجه به اینکه نمای ویوفایندر الکترونیکی همان چیزی است که قرار است ثبت شود، اعمال برخی تنظیمات به صورت آنی real time آسان‌تر می‌شود. یافتن نقاط و یا نواحیِ آوراکسپوز و آندراکسپوز در تصویر راحت است. از امکاناتی نظیر مشاهده هیستوگرام برخوردار خواهیم بود که می‌تواند در برخی شرایط خیلی سریع ما را به تنظیمات مدنظرمان برساند.

از آن‌جا که همه چیز مستقیما در سنسور تشکیل می‌شود، تنظیمات دوربین مانند وایت بالانس white balance کنتراست و saturation را می‌توان از طریق منظره‌یاب به طور مستقیم مشاهده کرد. پوشش‌های اطلاعاتی دیگری از جمله هیستوگرام زنده را می‌توان داخل منظره‌یاب قرار داد که این کار به عکاسان اجازه می‌دهد دقیقا همان چیزی را که می‌بینند ثبت کنند.

سرعت عکاسی پی در پی بالاتر | با دوربین بدون آینه بی صدا و سریع شات بزنید

با حذف قطعه مکانیکی که باید در حین زدن شات حرکت کند و اجازه بدهد نور به سنسور برسد، کم کم سرعت عکاسی پی در پی در دوربین‌های بدون آینه را بالا برده است. از طرفی حذف این قطعه مکانیکی، شات زدن بدون صدا را هم به ارمغان آورده است. مشخصا عکاسی بدون صدا در برخی سناریوها نظیر بازی شطرنج یا نمایش تئاتر می‌تواند بیش از تصورمان کاربردی باشد.

مثلا در پرچم‌داری مثل نیکون Nikon Z8 قادر هستیم تا 20 فریم در ثانیه با رزولوشن 45.7 مگاپیکسل آن هم تا 1000 فریم RAW ثبت کنیم که شگفت‌انگیز است. عملا مثل این است که به جای یک هفت‌تیر، مسلسل دست بگیریم و این امکان زمانی که قرار است سوژه‌هایی با حرکات سریع را شات بزنیم به شدت کاربردی خواهد بود. یا مدل اقتصادی SONY ZV-E10 تا 11 فریم در ثانیه حداکثر 46 فریم RAW قابلیت عکاسی پی در پی دارد.

فوکوس خودکار قدرتمند

در ابتدای شروع دوربین‌های بدون آینه آنقدرها سریع و دقیق نبودند. کم کم با توسعه فناوری و ظهور پردازش‌گرهای جدید ورق بازی به طور کل عوض شد. امروزه فوکوس خودکار دوربین‌های بدون آینه به شدت قدرتمند، سریع و دقیق است. دوربین‌های بدون آینه از تشخیص فاز کنتراست برای فوکوس بهره‌مند هستند و امروزه این مزیت را مدیون همین قابلیت هستند.

دوربین‌های بدون آینه از قابلیت تشخیص چشم Eye detection برخوردار هستند که در عکاسی پرتره و عکاسی از حیوانات نتایجی چشم‌گیر خلق می‌کنند. همچنین یک دوربین بدون آینه در تمام کادر تصویر برای فوکوس، سوژه را تشخیص دهد.

​پایداری داخلی بدنه IBIS

این فناوریِ پایداری بدنه، خاص دوربین‌های بدون آینه است. پایداری داخلی بدنه In-Body Image Stabilization در واقع پایداری سنسور است. هرچند در تمام مدل‌های بدون آینه‌ها این قابلیت وجود ندارد، اما در اختیار داشتن آن فوق‌العاده به کار است. چه در عکاسی و خصوصا در فیلمبرداری، سطح و استانداردهای کار به شدت بهبود می‌یابد. عکاسی لانگ تا 0.5 و حتی 1 ثانیه آن هم با دست با وجود چنین قابلیتی کاری آسان خواهد بود.

جالب توجه است که برخی از مزایای دوربین‌های بدون آینه برای برخی کاربران دلیلی بر انتخاب DSLR باشد. در ادامه بیش‌تر به این موضوع خواهیم پرداخت.

​فیلمبرداری بهتر با دوربین بدون آینه

دروبین‌های بدون آینه ذاتا هبیرید‌های بهتری از آب درمی‌آیند. به خاطر توسعه فناوری و ساختار ساده‌تر، محدودیت‌های فیلمبرداری در DSLR را شاهد نیستیم. حتی در مدل‌های اقتصادی بدون آینه دیگر شاهد محدودیت زمانی نیم یا 1 ساعتۀ ضبط فیلم به خاطر گرم شدن سنسور، نیستیم.

معایب دوربین‌های بدون آینه

یکی از معایب این دوربین‌ ها این است که زمانی که روشن باشند، منظره‌یاب الکترونیکی آن‌ها فعال می‌شود؛ در نتیجه سنسورِ تصویر، شارژ زیادی مصرف می‌کند که می‌تواند عمر باتری دوربین عکاسی شما را به طور قابل توجهی کم کند. از طرفی اندازه کوچک این دوربین‌ها، سازنده را مجبور کرده از باتری با ظرفیت کمتر استفاده کند. البته توسعه روز به روز فناوری این نقیصه را کمرنگ‌تر کرده است.

برخی از کاربران کار با منظره‌یاب الکترونیکی را نمی‌پسندند. این موضوع خصوصا در بین حرفه‌ای‌های نسل قدیم بیش‌تر مشاهده می‌شود. آن‌ها همچنان ترجیح می‌دهند نمای اپتیکال را از بیرون مشاهده کنند نه آن چیزی که قرار است سنسور ثبت کند. ممکن است برخی افراد در کار با منظره یاب الکترونیکی دوربین‌های بدون آینه دچار خستگی باشند و کار با آن را سخت حس کنند. البته که با کمی کار و عادت این قضیه تا حد زیادی برطرف می‌شود و خصوصا کمپانی‌های معتبر به سرعت در حال رفع معایب‌ EVF‌های امروزی هستند.

علاوه بر وزن بسیار سبک‌تر و اندازه کوچک‌تر، استفاده از یک منظره‌یاب الکترونیکی در میرورلس‌ها می‌تواند فواید بسیار زیادی برای عکاسان داشته باشد. هرچند همین مسئله است که برخی از حرفه‌ای‌ها را مجاب می‌کند که همان DSLR را دست بگیرند.

برای برخی کاربران اندازه کوچک و وزن کمتر دوربین‌های بدون آینه خوشایند نیست و به خاطر دست‌های بزرگ انواع مدل‌های DSLR را خوش‌دست‌تر می‌یابند. معایب دوربین‌های بدون آینه ساختاری نیستند و بیشتر با سلیقه و عادتِ کاربر در ارتباط است.

آیا لنزهای DSLR خود را می‌توانم به سیستم دوربین بدون آینه مانت کنم؟

برخی کاربران تعدادی لنز ارزشمند برای دوربین DSLR خودشان تهیه کرده‌اند. با این حال قصد مهاجرت به سیستم بدون آینه را دارند. با وجود آداپتورها از این بابت نگرانی چندان زیاد نیست. هرچند بهتر است لنزهای سازگار با دوربین‌های بدون آینه تهیه کنیم. به هر حال از دست ندادن لنزهای قدیمی‌مان هم ممکن است مدنظرمان باشد.

هرچند دوربین‌های بدون آینه در آغاز راه به خاطر لَگ و رزولوشن پایین صفحه نمایش چندان مورد توجه عکاسان نبودند و ویوفایندرهای ریسپانسیو با وضوح بالای DSLR باب میل بود، امروزه شاهد قدرت‌نماییِ دوربین‌های بدون آینه‌ هستیم.

دوربین بدون آینه Mirrorless یا دوربین DSLR ؟

اولین نکته‌ای که در انتخاب بین یک دوربین بدون آینه یا دوربین DSLR مطرح است، بودجه‌ای است که با آن قصد خرید دوربین را داریم. در صورتی که با محدودیت بودجه مواجه نیستیم، انتخاب بهتر یک دوربین بدون آینه Mirrorless است. اما اگر به هر دلیل مجبور به انتخاب یک DSLR هستید، اصلا نگران نباشید. این دوربین‌های حرفه‌ای همچنان مورد توجه عکاسان در سرتاسر دنیا هستند. تفاوتی از نظر کیفیت تصویر بین این دو سیستم نیست.

اگر کاربری جدی هستید و قصد دارید با تامین منابع مالی مثل تسهیلات اقدام به خرید دوربین حرفه‌ای کنید، مشخصا برای اینکه دیرتر نیاز به تعویض دوربین داشته باشید، سراغ بدون آینه‌های میان‌رده یا پرچم‌دار را بگیرید. دوربین‌های بدون آینه برای تمام گروه‌های کاربری مناسب هستند. تجربه شما از عکاسی با دوربین‌های بدون آینه چیست؟ شما طرفدار کدام نوع از دوربین‌ها عکاسی هستید؟ در صورتی که در انتخاب دچار ابهام هستید، با مشاورین دیدنگار در تماس باشید. همچنین این مطلب را با دوستانتان که در پی شناخت انواع دوربین عکاسی هستند، به اشتراک بگذارید.

پیشنهاد می‌کنیم این مقاله را بخوانید

بیشتر بخوانید: انواع دوربین عکاسی