عکاسی پرتره: راهنمای جامع کاربرد منابع نوری

عکاسی پرتره چیست؟

عکاسی پرتره یکی از انواع سبک‌های عکاسی است، که طرفداران بسیاری دارد. اما ثبت تصاویر باکیفیت و متفاوت در این سبک از عکاسی وابستگی شدیدی به نوع نورپردازی شما دارد. درواقع در این ژانر از عکاسی، نور همیشه حرف اول را می‌زند، و اگر ندانید چگونه باید منابع نوری خود را آماده کنید یا از چه منابع نوری استفاده کنید، خروجی کار رضایت‌بخش نخواهد بود.

در عکاسی پرتره شاخه‌های بسیاری هم وجود دارد. برخی علاقه دارند از سوژه خود در محیط آزاد عکاسی کنند و برخی دیگر عکاسی در استودیو را می‌پسندند. برای عکاسی در محیط آزاد داستان نورپردازی متفاوت است. چراکه با توجه به محیط و نور روز یا شب، لازم است از منبع نوری استفاده کنید یا از آن بی‌نیاز باشید. اما در این مقاله ما بیشتر روی نور در عکاسی استودیویی پرتره تمرکز می‌کنیم.

همراه ما باشید تا انقلابی در عکس‌های پرتره‌تان خلق کنید!

بازی‌های هیجان‌انگیز با نور در عکاسی پرتره!

برای گرفتن عکس پرتره منبع نور شما می‌تواند یک تا چند عدد باشد. در این بخش سعی می‌کنیم از ساده‌ترین سبک‌های نورپردازی شروع کنیم و تا پیچیده‌ترین آن‌ها پیش برویم. فراموش نکنید برای خلق عکس‌های پرتره جذاب، بازی با نور همیشه جواب می‌دهد. پس فقط به مطالبی که در این بخش می‌آوریم بسنده نکنید. با خلاقیت خود زاویه، فاصله و منابع نوری مختلف را امتحان کنید تا بهترین نتیجه عایدتان شود و آثار متفاوتی خلق کنید.

قبل از اینکه بازی نور را آغاز کنیم باید بگوییم در بیشتر موارد برای عکاسی پرتره علاوه بر منابع نور به تجهیزات دیگری همچون رفلکتور نیاز خواهید داشت. این تجهیزات را در هر یک از انواع سبک‌ها در ادامه آورده‌ایم.

برویم برای شروع این بازی هیجان‌انگیز!

انواع نورپردازی، سوژه را قورت دهید!

• عکاسی پرتره با نورپردازی پروانه‌ای (Paramount lighting)

همان‌طور که از اسم این سبک از نورپردازی پیداست؛ باید به دنبال یک پروانه در نتیجه کار بود! این پروانه به شکل یک سایه زیر بینی سوژه شما ایجاد می‌شود؛ به همین دلیل هم نام این سبک از نورپردازی را پروانه‌ای گذاشتند.

اگر می‌خواهید این پروانه را ببینید کافی‌ست یک منبع نور درست در پشت دوربین شما قرار بگیرد. این سایه پروانه‌ای شکل را با بالا و پایین بردن منبع نور می‌توان تغییر داد. اما در نظر داشته باشید که در بهترین حالت سایه نباید به لب‌های سوژه برسد. هرچه منبع نور شما از بالاتر روی سوژه بتابد، سایه‌ها شدیدتر خواهند بود. در این مدل از نورپردازی معمولاً زیر چانه و برجستگی گونه‌ها نیز با سایه مشخص می‌شوند.

اما یک نکته خیلی مهم در این نوع نورپردازی عکاسی پرتره وجود دارد! این سبک از نورپردازی را نباید برای هر مدلی که جلوی شما می‌نشیند، به‌کار برد. درواقع نورپردازی پروانه‌ای باعث می‌شود، صورت فرد صاف‌تر به نظر برسد و اگر چین و چروکی دارد، ناپدید شود. با این‌حال برای افرادی که صورت پهن داشته باشند، معمولاً نتیجه جالب نخواهد بود.

برای نورپردازی پروانه‌ای کافی‌ست منبع نور که بهتر است فلاش استودیویی باشد، پشت دوربین شما و از بالا به چهره سوژه بتابد. پیشنهاد ما برای ثبت تصاویر از طریق این روش، خرید فلاش چتری استودیویی ۳۰۰ ژول Godox QS-300 II است. گودکس در این محصول خود سنگ تمام گذاشته و هرآنچه برای تنظیم نور نیاز داشته باشید در اختیارتان قرار داده است. این محصول جمع‌وجور امکان کنترل از راه دور هم دارد تا برای پروژه‌های حرفه‌ای هم کارآمد باشد. مشاوران ما مشتاقانه پاسخگوی سوالات شما برای خرید انواع فلاش استودیویی هستند.

• عکاسی پرتره با نورپردازی حلقه‌ای (Loop lighting)

احتمالاً بیشتر عکس‌های پرتره‌ای که دیده باشید با این مدل از نورپردازی گرفته شده‌اند. این سبک از نورپردازی از آنجایی که ساده و بدون دردسر است و با صورت بیشتر افراد هم‌خوانی دارد، محبوبیت بسیاری بین عکاسان پرتره پیدا کرده است.

برای این مدل از عکاسی می‌توانید چیدمان خود را از نورپردازی پروانه‌ای شروع کنید. سپس منبع نور را کمی به سمت راست یا چپ حرکت دهید. اگر بخواهیم دقیق‌تر بگوییم در این مدل باید منبع نور شما 45 درجه از محور اصلی سوژه زاویه داشته باشد. سایه بینی و سایه روی گونه‌ها در جهت مخالف منبع نور شما ایجاد می‌شود.

می‌توانید زاویه منبع نور را کم و زیاد کنید تا به سایه‌های مورد نظر خود برسید. البته حواستان باشد، سایه بینی و گونه نباید به یکدیگر برسند. برای این مدل از نورپردازی هم فلاش استودیویی به کارتان می‌آید. حتی لازم نیست گران‌ترین فلاش استودیویی بازار را تهیه کنید. با یک فلاش ارزان‌قیمت و باکیفیت همچون فلاش استودیویی گودوکس Godox_MS200 هم می‌توان این سبک از عکاسی پرتره را تجربه کرد. این فلاش تک‌ شاخه امکاناتی دارد که در فلاش‌های استودیویی گران‌قیمت هم می‌توان آن‌ها را دید. پس برای شروع ثبت عکس‌های پرتره این محصول را در کنار این روش نورپردازی به شما پیشنهاد می‌دهیم.

حتماً بخوانید: ویدیو آموزش عکاسی پرتره با یک فلاش

• ثبت عکس‌های پرتره با نورپردازی رامبراند

نمی‌دانم رامبراند را می‌شناسید یا نه؛ اما او یک نقاش آلمانی است، که اغلب نقاشی‌هایش را با یک سایه منحصربه‌فرد روی صورت سوژه‌هایش به نمایش می‌گذارد. این مدل از نورپردازی پرتره هم از آثار این نقاش الهام گرفته شده است.

در این نورپردازی با یک مثلث نوری روی گونه مدل مواجه خواهید شد. در حقیقت برخلاف نورپردازی حلقه‌ای که سایه بینی و گونه به یکدیگر نمی‌رسیدند، در این مدل این دو سایه به هم متصل شده و این مثلث نوری را زیر چشم تشکیل می‌دهند. احتمالاً خودتان هم متوجه شدید که نورپردازی رامبراند نوع شدیدتری از نورپردازی حلقه‌ای است. پس برای تجربه این نورپردازی از چیدمان حلقه‌ای شروع کنید.

برای اینکه در عکاسی پرتره سایه‌های رامبراندی را ببینید باید منبع نور شما کمی بالاتر رفته و زاویه شدیدتری پیدا کند. با کمی جابجایی زاویه منبع نور می‌توانید سایه بینی و گونه را به یکدیگر نزدیک کنید تا به هم برسند. کمی چرخش سر سوژه به سمت منبع نور هم به شما کمک می‌کند.

دو نکته مهم در آخر اینکه این مدل از نورپردازی را برای هر نوع سوژه‌ای به کار نبرید. افرادی که بینی و گونه‌های برجسته‌ای داشته باشند مثلث نوری رامبراند راحت‌تر و جذاب‌تر روی صورت‌شان نقش می‌بندد. نکته بعدی اینکه این سبک از نورپردازی سایه‌های خشن و هنری روی صورت ایجاد می‌کند، اگر می‌خواهید کمی سایه‌ها را نرم‌تر کنید از یک رفلکتور استفاده کنید. حتی رفلکتورهای کوچک و ارزان قیمت مثل رفلکتور ۵ کاره ۸۰ سانتی متری وسکات هم می‌توانند به کار شما بیایند تا سایه‌ها را لطیف کنید. می‌توانید به صفحه شکل دهنده‌ نور یا همان reflector به فروشگاه دیدنگار بروید و از میان انواع آن مناسب‌ترین را انتخاب کنید.

• عکاسی پرتره با نورپردازی اسپلیت (Split) یا Side lighting

نورپردازی اسپلیت یا یک‌طرفه صورت سوژه شما را به دو بخش تقسیم می‌کند. یک طرف روشن و طرف دیگر تاریک خواهد بود. البته این مدل از عکس‌های پرتره بین اقشار خاص و هنرمندان طرفدار بیشتری دارد؛ چراکه چهره دراماتیکی از فرد به نمایش می‌گذارد.

برای رسیدن به این عکس‌ها لازم است که منبع نور شما با زاویه 90 درجه از محور اصلی سوژه قرار گیرد. در این روش معمولاً از یک نور پرکننده هم استفاده می‌کنند تا چشمان برق خاصی داشته باشند یا یک طرف صورت سوژه کامل سیاه دیده نشود.

• نورپردازی گسترده (Broad lighting) و کوتاه (Short lighting) برای پرتره

اگر می‌خواهید صورت سوژه لاغرتر یا کشیده‌تر به نظر برسد، این دو مدل از نورپردازی به کار شما می‌آید. این دو مدل کاملاً عکس هم عمل می‌کنند، پس حواستان باشد برای چه سوژه‌ای باید از کدام‌یک استفاده کنید.

در این روش از نورپردازی برای عکاسی پرتره سوژه با کمی زاویه نسبت به شما و دوربین قرار می‌گیرد. در این حالت بینی فرد صورت او را دو قسمت خواهد کرد: بخشی که نزدیک‌تر به دوربین است و بیشتر دیده می‌شود و بخشی که از دوربین دورتر است و کوچک‌تر دیده می‌شود.

برای نورپردازی گسترده منبع نور شما باید هم جهت با زاویه چرخش سر سوژه باشد. یعنی منبع نور به بخشی که بیشتر دیده می‌شود می‌تابد. این کار باعث می‌شود صورت فرد پهن و کشیده‌تر به نظر برسد. در طرف مقابل برای نورپردازی کوتاه که باعث لاغرتر دیده شدن صورت می‌شود، باید منبع نور را نزدیک به بخش کوچک‌تر و دورتر صورت از دوربین قرار دهید.

• عکاسی پرتره با نور کیکر (Kiker Light)

Kick در زبان انگلیسی به معنای ضربه زدن بوده که نام این نورپردازی هم از همین معنا گرفته شده است. در این مدل از نورپردازی یک نور از پشت سوژه یا اطراف آن می‌تابد تا بخشی از جزئیات را روشن‌تر کند. کاربرد این مدل از نورپردازی برای مواقعی است که می‌خواهید تاکید خاصی روی بخشی از جزئیات سوژه داشته باشید.

البته توجه داشته باشید نور کیکر را نمی‌توان به تنهایی برای ثبت عکس پرتره به‌کار برد. شما به یک منبع نور اصلی نیاز دارید که با توجه به سوژه، آن‌ را در زاویه مشخصی قرار می‌دهید. سپس منبع نور کیکر را در زاویه 95 تا 135 درجه‌ای نسبت به محور دوربین جای‌گذاری می‌کنید. درواقع این منبع نور زاویه نسبتاً تندی با دوربین شما دارد. گاهی این منبع نور را با عنوان نور حاشیه‌ای یا Rim light نیز معرفی می‌کنند. چراکه در بخشی از اطراف و حاشیه سوژه شما روشنایی ایجاد می‌کند.

برای نورپردازی کیکر به بیش از یک منبع نور نیاز دارید. می‌توانید برای خلق این عکس‌های جذاب و خلاقانه از کیت‌های نور ثابت هم استفاده کنید. به عنوان مثال کیت نور ثابت ۴ لامپ Continuous Light Kit 4 Lamp با داشتن 4 منبع نور انتخاب خوبی خواهد بود. با این کیت می‌توانید بازی با نور را از زوایای مختلفی دنبال کنید و با اضافه کردن نور پرکننده در زمان عکاسی پرتره تجربه‌های جدیدی را به‌دست آورید. برای خرید آسان و بدون نگرانی بابت اصل بودن و ضمانت می‌توانید به فروشگاه ما سر بزنید و بعد از خرید در کوتاه‌ترین زمان کیت نور خود را تحویل بگیرید.

برای ثبت عکس‌های پرتره جذاب به خلاقیت خودتان اعتماد کنید!

انواع چیدمان‌های نورپردازی پرتره آن‌قدر زیاد هستند که تمامی ندارند. این درصورتی است که تفاوت آن‌ها فقط در کمی تغییر فاصله یا تغییر زاویه منبع نور دیده می‌شود. شاید دنبال کردن اعداد و ارقام مختلف بتواند راهنمای خوبی برای شما در ثبت عکس‌های پرتره باشد؛ اما پیشنهاد ما تجربه کردن و خلاق بودن در زمان عکاسی پرتره است. دانستن نام‌های مختلف نورپردازی در عکس‌های پرتره خوب است؛ اما فقط عمل کردن به آن‌ها تنها دست‌ و بال شما را برای خلاقیت می‌بندد. با کمی تجربه به راحتی اصول نورپردازی پرتره را خواهید فهمید. پس کمی هم به خودتان زمان دهید! دیدنگار شما را با انواع منابع نورپردازی متناسب با نوع نورپردازی عکاسی پرتره آشنا کرد و اطلاعات کاملی برای شروع در اختیارتان گذاشت. حالا نوبت شماست!

شما به کدام سبک از عکاسی‌های پرتره علاقه دارید؟! برای نورپردازی عکس‌های پرتره خود کدام یک از مواردی را که گفتیم تجربه کرده‌اید؟ نتیجه راضی‌کننده بوده است؟! پیشنهاد دیگری برای نورپردازی پرتره دارید؟! در بخش نظرات منتظر دیدگاه‌های جذاب شما هستیم، تا بتوانیم به کمک هم پیشرفت چشمگیری داشته باشیم.

پیشنهاد می‌کنیم این مقاله را هم بخوانید

نور حاشیه و ریم لایت در عکاسی پرتره