نبرد فوکوس خودکار: آیا کانن هنوز پادشاه بیرقیب است یا سونی و نیکون تاج را ربودهاند؟
تکنولوژی
آیا کانن واقعاً پیشگام بیرقیب در فناوری فوکوس خودکار است؟
وقتی کانن در تبلیغاتش ادعا میکند که «پیشگام بیرقیب در فناوری فوکوس خودکار» است، این سؤال به ذهن میرسد: آیا این ادعا تنها یک شعار بازاریابی است یا حقیقتی فنی و قابل اثبات؟
برای یافتن پاسخ باید به سراغ تاریخچه فناوری فوکوس خودکار، بررسی فناوریهای رقبا، و نتایج واقعی عملکرد این سیستمها در میدان عمل برویم. در ادامه با طرح پرسشهای کلیدی، این موضوع را به چالش میکشیم.
آیا Dual Pixel AF نقطه شروع یک برتری واقعی بود؟
کانن با معرفی فناوری Dual Pixel Autofocus در سال ۲۰۱۳، یکی از بزرگترین تحولات تاریخ فوکوس خودکار را بر روی دوربین عکاسی رقم زد. این فناوری هر پیکسل روی سنسور را به دو فوتودیود (Photodiode) تقسیم کرد که هرکدام میتوانستند مستقل از هم فوکوس کنند. نتیجه این بود که فوکوس سریعتر، دقیقتر و بدون پرشهای ناگهانی شد.
اما پرسش مهم اینجاست: آیا این فناوری بهتنهایی کافی بود تا کانن را برای همیشه بیرقیب کند؟
پاسخ این است که نه کاملاً. بله، Dual Pixel AF در زمان معرفیاش بینظیر بود، اما دیگر برندها نیز با سرعتی شگفتانگیز شروع به توسعه فناوریهای مشابه یا حتی پیشرفتهتر کردند.

برای مثال، سونی با فناوری Real-time Eye AF توانست ردیابی چشم را به سطحی برساند که حتی در عکاسی از حیوانات یا در شرایط نوری ضعیف، دقت فوکوس به طرز چشمگیری بالا باقی بماند.
این در حالی بود که کانن تا مدتها تنها در شناسایی چشم انسان برتری داشت و بعدها این قابلیت را برای حیوانات هم توسعه داد.
آیا رقبا به کانن رسیدهاند یا از آن جلو زدهاند؟
سؤال بعدی این است: آیا سونی و نیکون موفق شدهاند از کانن پیشی بگیرند؟
در نگاه اول، پاسخ میتواند ترکیبی از «بله» و «خیر» باشد.
سونی: در عکاسی ورزشی و حیاتوحش، سیستم فوکوس خودکار دوربینهای سری سونی Sony A1 و سونی A9 III به دلیل سرعت فوکوس ۱۲۰ بار در ثانیه و الگوریتمهای هوش مصنوعی، در بسیاری از تستها از کانن پیشی گرفته است.
حتی برخی عکاسان ورزشی حرفهای که سابقاً کاربران وفادار کانن بودند، به دلیل این سرعت بیرقیب به سونی مهاجرت کردهاند.
نیکون: با معرفی سیستم 3D Tracking AF در سری دوربین Z9 و دوربین Z8، توانست ترکیبی از دقت بالا و پایداری عالی را ارائه دهد. این سیستم در ردیابی سوژههای سریع، بهویژه پرندگان در پرواز، عملکردی همسطح با سونی و حتی در برخی موارد بهتر از کانن دارد.
کانن: همچنان در فیلمبرداری و فوکوس نرم و روان برتری محسوسی دارد. سیستم Dual Pixel CMOS AF II در مدلهایی مثل ; کانن Canon R5 و R3 نه تنها دقت بالایی دارد بلکه حرکات فوکوس طبیعیتری نسبت به رقبا ارائه میدهد.
بنابراین رقابت به جایی رسیده است که دیگر هیچ برندی بهطور مطلق بر دیگری برتری ندارد.
آیا پیشگامی تاریخی با رهبری امروز برابر است؟
یکی دیگر از پرسشهای اساسی این است: آیا پیشگامی تاریخی کانن همچنان به معنای برتری فعلی است؟
کانن قطعاً یک پیشگام واقعی بوده است. معرفی Dual Pixel AF باعث شد که استانداردهای صنعت فوکوس خودکار تغییر کند و حتی برندهایی مانند سونی و نیکون مجبور به بهبود سیستمهای خود شوند.
اما امروز شرایط متفاوت است. سونی و نیکون نه تنها فاصله را کم کردهاند، بلکه در برخی زمینهها جلوتر هم رفتهاند. برای مثال:
در ردیابی چشم حیوانات و پرندگان، سونی در تستهای DxOMark و DPReview امتیاز بالاتری از کانن کسب کرده است.
در پایداری فوکوس در فیلمبرداری، کانن همچنان پیشتاز است.
در سرعت شناسایی سوژههای پیچیده مانند خودروها و هواپیماها، نیکون و سونی با الگوریتمهای هوش مصنوعی عملکردی همسطح یا بهتر از کانن دارند.
آیا واقعاً «بیرقیب بودن» ممکن است؟
این سؤال شاید مهمترین پرسش باشد: آیا در دنیای فناوری، یک برند میتواند برای همیشه بیرقیب بماند؟
واقعیت این است که چنین چیزی تقریباً غیرممکن است. فناوری به سرعت در حال تغییر است و هر برند نقاط قوت خاص خود را دارد. ادعای «بیرقیب بودن» بیشتر جنبه بازاریابی دارد تا حقیقتی مطلق.
کانن پیشگام بوده است، اما امروز رقابت آنقدر نزدیک است که نمیتوان گفت هیچ برندی به پای کانن نمیرسد. درواقع، اکنون انتخاب دوربین بیشتر به نیاز کاربر بستگی دارد:
اگر فیلمبرداری نرم و روان میخواهید، کانن انتخاب فوقالعادهای است.
اگر عکاسی ورزشی و حیاتوحش با سرعت بالا مدنظر شماست، سونی میتواند بهتر باشد.
اگر به دنبال سیستم فوکوس هوشمند و همهجانبه هستید، نیکون با سری Z9 انتخابی عالی است.

جدول مقایسه عملکرد فوکوس خودکار: کانن، سونی و نیکون
در ادامه مقاله، جدول مقایسه فنی دقیق بین فناوری فوکوس خودکار کانن، سونی و نیکون—بر پایه دادههای معتبر ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵—برای روشنتر شدن تصویر، ارائه میشود:
| برند و مدل اصلی | فناوری فوکوس | قابلیتهای مهم | نقاط قوت برجسته | محدودیتها |
|---|---|---|---|---|
| کانن (مثلاً R5 II / R6 II / EOS R50 V) | Dual Pixel CMOS AF II | شناسایی چهره، چشم انسان و حیوانات + دیپلرنینگ در مدلهای جدی | فوکوس بسیار نرم، عالی در فیلمبرداری سینمایی، حرکت طبیعی فوکوس در تغییر سوژه | در عکاسی ورزشی یا حرکت سریع، رقبا گاهی دقیقتر هستند |
| سونی (سری A1 II / A9 III / A7R V) | Real‑time Eye AF و Animal Eye AF | + ثبت ۱۲۰ فریم فوکوس در ثانیه + AI پیشرفته در شناسایی چشم سوژهها | بهترین گزینه برای عکاسی ورزشی و حیوانات: سرعت و دقت بالا | ممکن است در فیلمبرداری نرم و طبیعی کانن را تکرار نکند |
| نیکون (Z9 / Z8 / Z6 III / Z5 II) | 3D Tracking، Eye AF با پردازش Expeed 7 | + ردیابی پرندگان، وسایل نقلیه، سوژههای متحرک + AI مبتنی بر Expeed 7 و Burst تا ۱۲۰fps | عملکرد ممتاز در ردیابی سوژههای پیچیده با پایداری بالا | برخی کاربردهای بالاتر از سونی کمی شکلدار هستند اما با کمی تنظیم دقیق قابل رقابتاند |
جمعبندی
ادعای کانن مبنی بر «پیشگام بیرقیب بودن» هم درست است و هم نادرست. درست است چون این برند با Dual Pixel AF استانداردی جدید در صنعت ایجاد کرد. نادرست است چون امروز رقابت آنقدر شدید شده که دیگر هیچ شرکتی در فوکوس خودکار بیرقیب نیست. در حقیقت، باید گفت کانن یک پیشگام تاریخی است، نه یک رهبر مطلق و دائمی.
بنابراین، قبل از پذیرش این ادعا باید آن را با دیدی انتقادی بررسی کرد و بر اساس نیازهای واقعی خود تصمیم گرفت.






