عکاسی صحنه آرایی شده
یکی از چالش برانگیزترین سبک های عکاسی ، عکاسی صحنه آرایی شده -یا همان کارگردانی شده- است که همیشه جنجالی بوده و طرفداران خاص خود را داشته است. عکاسی صحنه آرایی شده ( Staged Photography ) سبکی از عکاسی است که تمام عناصر یک عکس توسط عکاس تعیین می‌شوند؛ نور، اشیاء حاضر در صحنه، رنگ بندی ها، قاب و همه ی المان های قابل تغییر در عکس به وسیله ی عکاس صحنه آرا کنترل می‌شود؛ در حقیقت، عکاس یک کارگردان تمام عیار است.
در این مقاله شما با عکاسان مطرح سبک کارگردانی شده و سبک هر یک از آن ها آشنا خواهید شد.
عکاسان مطرح در زمینه عکاسی استیج یا صحنه آرایی شده
عکاسانی مانند هنری پیچ رابینسون و اسکار گوستاو ریلندر شروع به عکاسی صحنه هایی کردند که داستان آن‌ها از کتاب مقدس وام گرفته شده بود. این عکس ها تأثیرات وافر نمایشی و اقتباسی داشته و هم ردیف نقاشی های روایتگر عصر ویکتوریا بودند.
رابینسون همچنین رهبر جنبشی به نام ” هنر برتر ” بود که هدف آن رسیدن به هنر بدون توجه به راه های رسیدن به آن بود. عکس احتضار ( fading away )، عکس بسیار معروفی است که در زمان خود سر و صدای زیادی به پا کرد؛ چرا که عوام تصور می‌کردند این عکس از یک رویداد واقعی گرفته شده است اما در واقع یک عکس صحنه پردازی شده بود.
این تصوراتی که در بیننده ایجاد می‌شود، در واقع رسالت عکاسی صحنه آرایی شده است.
نحوه چیدمان در عکاسی صحنه آرایی شده
هنری فاکس تالبوت در کار خود از کلاه ها، کتاب ها، بطری ها، میز صبحانه و… استفاده می‌کرد و ترکیب بندی این اجزا برای او اهمیت زیادی داشت. اگر اهل هنر و تاریخچه نقاشی باشید حتما متوجه این قضیه شده اید که عکس های هنری فاکس و بسیاری از عکاسان، شباهت زیادی به نقاشی های قرن نوزدهمی داشته‌اند.
عکاسی صحنه آرایی شده به سبک چارلز سی ابت
از عکس های مشهور کارگردانی شده می‌توان به عکس ( ناهار بالای آسمان‌خراش ) اشاره کرد. این عکس که در آن یازده کارگر بدون واهمه در ارتفاع بیش از 850 پایی نشسته اند توسط چارلز سی ابت ثبت شده است.
عکاسی کارگردانی شده به سبک الکساندر گاردنر
از دیگر عکس های مشهور صحنه پردازی شده ، عکس های الکساندر گاردنر پس از نبرد گتیزبورگ است. تقریبا 100 سال بعد، فردریک ری ، مدیر هنری یک پروژه ی عکاسی جنگ داخلی، متوجه شد که دو عکس گرفته شده در مکان های مختلف میدان جنگ، درواقع یک جسد را نشان می‌دهند. ظاهرا، گاردنر جسد سرباز را برای ایجاد یک تصویر دراماتیک جا‌به‌جا کرده تا سر را به سمت دوربین بچرخاند.
عکاسی صحنه آرایی شده به سبک یوگنی خالدی
برافراشتن پرچم بالای رایشتاگ یک عکس سفارشی است که توسط یک عکاس نازی به نام یوگنی خالدی و به دستور استالین و متاثر از عکس پرچم آمریکا در ایوجیما ثبت شد! جالب اینجاست که عکس مشهور پرچم آمریکایی ها برفراز ایوجیما خود یک عکس صحنه پردازی شده توسط رزنتال است.
اولین عکس صحنه آرایی شده ، راجرز فنتون
عکس دره ی سایه ی مرگ ( Vally of Shadow Of Death ) را شاید بتوان اولین عکس صحنه پردازی شده دانست. عکسی از راجر فنتون ( Rodger Fenton ) عکاس انگلیسی که از او به عنوان تاثیرگذارترین فرد این سبک از عکاسی نام برده می‌شود.
او بخاطر پوشش دادن تصویری جنگ کریمه شهرت دارد. در این عکس او و دستیارانش تمام گلوله های توپ را در قاب تصویر چیده اند تا تاثیرگذارتر عمل کنند.
عکاسی صحنه آرایی شده به سبک فرد مورلی
فرد مورلی عکاس جنگ جهانی دوم از دستیارش خواست تا از شیرفروش کت و جعبه ای از شیر را قرض بگیرد تا جلوی دوربین ظاهر شود. این استایل مورلی باعث شد تا این‌طور بنظر بیاید که ، شیر فروش در میان آتش و خرابی های جنگ جهانی دوم به دوربین لبخند می‌زند.
عکاسی کارگردانی شده به سبک کرودسن
گریگوری کرودسن یک عکاس آمریکایی است که در سال ۱۹۶۲ در بروکلین به دنیا آمد. کرودسن در رشته عکاسی تحصیل کرده و اکنون در نیویورک مشغول به کار است. کرودسن را می‌توان بزرگترین عکاس سبک Stage Photography دانست؛ او سال هاست در این زمینه عکاسی می‌کند و نمایشگاه‌های بزرگی در سراسر اروپا و امریکا برگزار کرده است.
عکس های کرودسن بیشتر شبیه یک تک فریم از یک فیلم سینمایی واقعی است، به طوری که بیشتر افراد وقتی عکس های او را می‌بینند، فورا سوال می‌کنند: این عکس برای کدام فیلم است؟
این تصاویر مفاهیمی را در خود نهفته دارد و در ذهن مخاطب سوال هایی ایجاد کرده و او را به حال خودش رها می‌کند تا در مورد این سوال ها فکر کند. باید به مردم حق داد تا متوجه این قضیه نشوند که این تصاویر، واقعا عکاسی شده اند و یا گوشه‌ای از یک فیلم هستند؛ چراکه کرودسن در بسیاری تصاویرش از بازیگران هالیوود استفاده می‌کند!
بسیاری از منتقدین این کار کرودسن و صرف این حجم از هزینه را دیوانگی محض می‌دانند، اما نمایشگاه های وی از پرطرفدارترین و پر مخاطب ترین نمایشگاه ها، برای فروش عکس های کارگردانی شده است.
عکاسی کارگردانی شده به سبک آزاده اخلاقی
آزاده اخلاقی یکی از عکاسان خوش ذوق ایرانی که متولد سال ۱۳۵۷ است. این بانوی با استعداد تحصیلات عکاسی را در استرالیا به اتمام رسانده و تا کنون 3 نمایشگاه انفرادی برگزار نموده که هریک جنجالی به پا کرده است. سومین نمایشگاه وی تحت عنوان ” به روایت یک شاهد عینی “، برگزار شده و بسیاری از هنرمندان از آن به عنوان یک رویداد عظیم هنری یاد کرده‌اند.
آزاده اخلاقی در مصاحبه ای که با وی شد، درباره ی این نمایشگاه و فکر پشت آن چنین بیان کرد:
« آیا لحظه‌ی حال می‌تواند به چنان التهابی دچار شود که سیر خطی زمان را در هم شکند، گذشته را به حال بیاورد و ساکنان لحظه‌ی حال را به گذشته پرتاب کند؟
آیا ممکن است در لحظه‌ای از تاریخ چنان گشایشی رخ دهد که آن اشباح را که در راه آرمانی مشابه تلاش کردند و به مرگی هولناک از دست رفتند، دوشادوش خود در خیابان ببینیم؟
آیا انسان لحظه‌ی حال، انسان زنده، می‌تواند اشباح قهرمان‌هایش را از زیر آوار مهیب تاریخ بیرون کشد و به اکنونش احضار کند و از پشتیبانی‌شان بهره برد؟ »
در آخرین گالری آزاده اخلاقی به مرگ 17 تن پرداخته شده است:
- محمد فرخی‌یزدی
- آذر شریعت‌رضوی
- فروغ فرخزاد
- محمد مصدق
- غلامرضا تختی
- صمد بهرنگی
- علی شریعتی
- محمود طالقانی
- مهدی باکری
- و …
کلام آخر برای علاقه مندان به عکاسی صحنه پردازی شده
عکاسی صحنه آرایی شده بهتر از هر سبک دیگر توانایی بیان شرایط موجود در سریع ترین شکل ممکن را دارد؛ استفاده کردن از این سبک را در ثبت های خود فراموش نکنید.
اگر در زمینه عکاسی صحنه آرایی شده فعالیت می‌کنید و یا اطلاعاتی از عکاسان مطرح ایرانی دارید، در قسمت نظرات با ما تجربیات خود را درمیان بگذارید.
مشاهده فروشگاه اینترنتی دوربین و لوازم عکاسی دیدنگار
نویسنده: وانیا صهبا