آشنایی با علائم لنزهای کانن
در این مقاله قصد دارم در مورد علائم لنزهای کانن برایتان بگویم تا در هنگام انتخاب و خرید آنها، آگاهی بیشتری در مورد هر نوع لنز داشته باشید.
هر کمپانی برای لنزهای خود علائم و نشانه‌هایی را در نظر می‌گیرد تا شناسایی یک مدل مشخص با ویژگی‌های مورد نظر، از دل انبوهی از مدل‌ها کار ساده‌تری باشد. اما به واقع این علائم چه کاربردی دارند؟ هر کدام از آنها چه معنی می‌دهند و در چه جایگاهی استفاده می‌شوند؟ آیا دانستن تمام آنها برای شما به عنوان یک عکاس نیاز است؟
روی هر لنزی یک سری علامت‌ها و اعداد نوشته شده که هر کدام مربوط به یک ویژگی یا یک قابلیت مشخص هستند. دانستن مفهوم این موارد می‌تواند راهی خوب برای تشخیص کاربردها و امکانات هر لنز در سریع‌ترین زمان ممکن باشد. به این صورت می‌توانید زودتر تصمیم بگیرید که کدام لنز دوربین را تهیه کنید یا خیر.
این اعداد و نمادها به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند :
- نمایه‌هایی که مخصوص یک برند خاص بوده و برندهای دیگر از آنها استفاده نمی‌کنند.
- نمایه‌هایی که در نامگذاری تمامی لنزها از تمامی برندها مشترک هستند.
در این مقاله قصد دارم تمام علائم اختصاری لنزهای کانن را برایتان بگویم تا با فهمیدن مفهوم هر یک از آنها، خیلی راحت‌تر لنز مورد نیازتان را پیدا کنید و آن را تهیه کنید. پس با من همراه باشید …
معرفی کمپانی کانن
کانُن ( که به صورت کنون هم خوانده و نوشته می‌شود ) یک شرکتی ژاپنی و چند ملیتی است که در تولید دوربینها و تجهیزات جانبی عکاسی و تصویربرداری تخصص ویژه‌ای دارد.
دفتر مرکزی شرکت کانن در توکیو در کشور ژاپن قرار دارد. از محصولات این شرکت می‌توان به دوربین‌های عکاسی، دستگاه‌های فتوکپی و پرینتر، دوربین‌های فیلم برداری، دستگاه‌های X-Ray، لنزهای مخصوص دوربین‌های عکاسی و دوربین‌های تک لنزی بازتابی اشاره کرد. بر اساس آخرین فهرست مجلهٔ فورچون نام شرکت کانن در ردیف یکصد و پنجاه و چهارم از 500 شرکت برتر جهان قرار دارد.
شرکت کانن در سال 1933 توسط ” یوشیداگورو ” و ” اوچیدا سابورو ” تأسیس شد. شرح تاریخچه شرکت کانن بدون ذکر نام ” لابراتوار پریسیژن اپتیکال اینسترومنت ” که کانن از آن منشعب شده کامل نیست. این لابراتوار را دوست صمیمی اوچیدا به نام ” تاکشی میتارایی ” تأسیس کرد. هدف از تأسیس این لابراتوار، پژوهش و تحقیق درباره توسعه دوربین‌های با کیفیت بود.
این لابراتوار یک آزمایشگاه ابزار دقیق نوری، در توکیو، برای انجام تحقیقات در مورد دوربین‌های با کیفیت بود، که در آن دوره تحت سلطه Leica و Contax بود. جالب است بدانید که دوربین Hansa Canon، که در سال 1936 پس از همکاری با شرکت Nippon Kogaku Kogyo ساخته شد و بعد ها این شرکت به نیکون تبدیل شد.
این شرکت در ابتدا با نام Seikikōgaku kenkyūsho فعالیت خود را آغاز کرد. بعدها و در سال 1934 نام خود را به ” کوآنن – Kwanon ” تغییر داده و اولین دوربین 35 میلیمتری خود را تولید کرد. در سال 1947 نام شرکت به Canon Camera Co.، Inc تغییر یافت که در نهایت سال 1969 نام Canon را برگزیید که تا کنون تغییر نکرده است.
کانن اولین شرکتی است که دوربین‌های خود را با لنزهای لایکا به بازار عرضه کرد. شرکت کانن در ابتدا از لنزهای ساخت شرکت نیکون در محصولات خود استفاده می‌کرد، ولی پس از مدتی اقدام به ساخت لنزهایی با نام تجاری ” سرنار ” کرد.
به رغم آن که دوربینها و چاپگرهای رایانه‌ای شرکت کانن بازار مصرف را در دست دارند، بیشتر درآمد این شرکت از دستگاه‌های فتوکپی آنالوگ و دیجیتال تأمین می‌شود. شرکت کانن در همکاری با شرکت توشیبا به تولید تلویزیونهای صفحه تخت، نوع جدید فناوری نمایشگرهای تلویزیون مبادرت کرد.
دسته بندی لنزهای کانن
در این بخش دسته‌بندی لنزهای کانن را بر اساس مانتهای مختلف بررسی خواهم کرد. البته لنزهای کانن نیز همانند سایر کمپانی‌ها به دو دسته کلی پرایم و زوم تقسیم می‌شوند.
EF
تمام دوربین‌های فول فریم 35 میلیمتری کانن که امروزه تولید می‌شوند به مانت EF مجهز شده‌اند. این مانت در سال 1987 معرفی شد. این دسته از لنزها تنها قابل نصب روی بدنه‌هایی با سنسور قطع فول فریم هستند. البته می‌توان آنها را روی سنسورهای دیگر نیز همانند APS – C و APS – H نیز نصب کرد، ولی تصویر در این صورت کراپ خواهد شد.
EF – S
تنها تفاوت لنزهای EF – S با لنزهای EF این است که این لنزها برای دوربین‌هایی با سنسور APS – C مانند 700D کانن طراحی شده‌اند. لنزهای سری EF – S کانن را در اغلب موارد نمی‌توان روی بدنه‌هایی با سنسور فول فریم 35 میلیمتری نصب کرد، چرا که آینه در این دوربینها بزرگتر است.
استفاده از لنزها روی بدنه‌هایی با سنسور فول فریم می‌تواند موجب آسیب رسیدن به عدسی عقب لنز شود. به همین دلیل مانت این دسته از لنزهای کانن طوری ساخته شده است که نتوان از آنها در این دوربینها استفاده کرد.
EF – M
EF – M مانت اختصاصی دوربین‌های بدون آینه‌ی سری EOS M است. این مانت تنها بر روی دوربین‌های بدون آینه با سنسور APS – C قابل نصب بوده و روی دیگر دوربین‌های DSLR یا بدون آینه نصب نخواهد شد. اگر چه می‌توان با استفاده از آداپتورهای تبدیل مانت کانن از لنزهای سری EF و EF-S روی سایر دوربین‌های این کمپانی نیز استفاده کرد.
لازم به ذکر است لنزهای مانت EF-M از دیگر مانتهای این شرکت سبکتر و کوچکتر هستند و با توجه به کوچکی این سری از دوربینها لنزهای مناسبی برای دوربین‌های بدون آینه‌ی کانن به حساب می‌آیند.
FD
این مانت متعلق به دوربین‌های قدیمی و دستی کانن است که قبل از سال 1987 میلادی تولید می‌شد. به دلیل نامناسب بودن این مانت برای سیستم فوکوس خودکار، کانن تصمیم گرفت آن را منسوخ کرده و مدل جدیدی را جایگزین کند.
تولید این دسته از لنزها مدت زیادی است که متوقف شده و تنها علاقه‌مندان به دوربین‌های فیلمی و آنالوگ قدیمی از آنها استفاده می‌کنند. این لنزها را نیز با استفاده از آداپتورهای کانن می‌توان به مانت EF متصل کرد.
FDn
همان FD است، فقط پوشش قسمت جلویی لنز را ندارد و به جای آن از پوشش SSC استفاده شده است.
FL
این نیز درست همانند FD است، اما بدون توانایی اندازه گیری دیافراگم به صورت کامل.
PL
در سال 2012 و با معرفی دوربین‌های سری سینما و کانن C300، این شرکت مانت استاندارد سری PL را برای برخی از دوربین‌های خود معرفی کرد. لنزهایی با این مانت را تنها در دوربین‌های EOS Cinema می‌توان استفاده کرد.
معرفی علائم لنزهای کانن
لنزهای سری L کانن را می‌توان با کیفیت‌ترین و حرفه‌ای ترین نوع لنزهای این شرکت در نظر گرفت که البته قیمت بسیار بالایی هم دارند. معیار اصلی این دسته از لنزها شارپنس و کیفیت اپتیکی آنهاست که از تمام لنزهای دیگر کانن بالاتر است.
لنزهای این سری گستره‌ی وسیعی از فواصل کانونی را دربرمی‌گیرند و هر دو نوع زوم و پرایم را شامل می‌شوند. مشخصه‌ی بارز ظاهری این لنزها نوار قرمز رنگ باریکی است که دور المان جلویی لنز قرار دارد. تمام لنزهای این سری از موتورهای فوکوس USM بهره می‌برند و بسیاری از آنها در برابر گرد و غبار و رطوبت مقاوم هستند.
لنزهای سری L مخصوص دوربین‌های فول فریم 35 میلیمتری کانن طراحی شده‌اند و مانت آنها EF می‌باشد، اما قابل استفاده بر روی دوربین‌های DSLR با سنسورهای APS-C و APS-H نیز هستند، اما فراموش نکنید که در این صورت زاویه‌ای بسته‌تر از حالت عادی لنز خواهید داشت.
SSC
این عبارت محفف Super Spectra coating به معنی پوشش ویژه‌ی طیف است. SSC نوعی پوشش بر روی عدسی است که بازتاب نور را از روی عدسی‌ها به حداقل می‌رساند. این پوشش سبب می‌شود مشکل Ghosting و Flare به حداقل برسد. گفتنی‌ست این پوشش باعث افزایش شفافیت و کنتراست تصاویر نیز می‌شود.
روکش عدسی‌ها در سال 1886 توسط Lord Rayleigh کشف و بعدها توسط کارل زایس بهبود و توسعه پیدا کرد. لازم به ذکر است که تمام لنزهای جدید کانن دارای چندین روکش هستند.
SWC
یکی دیگر از علائم لنزهای کانن SWC است که مخفف عبارت Sub-wavelength می‌باشد. روکش این دسته از لنزها می‌تواند تا میزان قابل توجهی اثر فلر را کاهش دهد. از این دسته از لنزها به عنوان جایگزینی برای SC و SSC استفاده می‌شود.
I, II, III
اعداد رومی یکی دیگر از علائم لنزهای کانن هستند که برای توصیف نسل لنز استفاده می‌شود. به عنوان مثال لنزهای 24 – 70 f/2.8 USM و 24 – 70 f/2.8 II USM؛ در واقع تنها تفاوت این دو لنز این است که لنز دوم جدیتر می‌باشد. هر دو لنز حرفه‌ای هستند ولی با با اپتیک و قیمت‌های مختلف.
USM
یکی دیگر از علائم لنزهای کانن USM است. این لنزها مجهز به موتور فوکوس اولتراسونیک ( UltraSonic Motor ) هستند که فوکوسی سریع، آرام و قدرتمند را ایجاد می‌کنند و برای فیلم برداری ایده‌آل هستند. در حال حاضر در اغلب لنزهای کانن ( لنزهای ارزان تا گران ) از این موتورها استفاده می‌شود.
همچنین این موتور فکوس خودکار اجازه‌ی استفاده از Manual focus override به معنی فکوس دستی همیشگی را حتی در حالت فکوس خودکار فراهم می‌سازد.
Micro USM
این موتور فوکوس همان USM است که کمی کوچکتر و ساده‌تر شده و هم اکنون در بیشتر لنزهای کانن مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دسته از لنزها نیز همانند برادران بزرگتر خود فوکوس دقیق، سریع و بی صدا دارند که آنها را برای فیلم برداری مناسب می‌سازد.
اگر چه این دسته در مقایسه با USM یک ضعف دارند و آن هم عدم اجازه دسترسی به تمام تنظیمات لنز به صورت دستی است. البته استثنائاتی هم وجود دارد. این دسته از لنزها امکان فوکوس کردن به صورت دستی را در تمام شرایط برای عکاس فراهم می‌کنند و از این نظر واقعا عالی هستند.
لنز Canon EF 50mm f / 1.4 USM یکی از نمونه‌های لنزهای این دسته است که هر دو موتور USM و Micro USM را در خود حای داده است.
STM
این علامت مخفف عبارت Stepper Motor است و نوع دیگری از موتورهای فوکوس خودکار در لنزهای کانن است که نسبت به موتور فوکوس خودکار USM، اندکی کم صداتر و روان‌تر است و برای فیلم برداری با دوربین‌های DSLR مناسب‌تر به نظر می‌رسد.
برای لنزهای STM از مکانیزم fly-by-wire focusing استفاده شده که باعث می‌شود با چرخاندن حلقه فوکوس سایز لنز تغییر نکند و هیچ عنصر خارجی به صورت فیزیکی حرکت نکند، بلکه به موتور فوکوس خودکار فرمان تغییر فوکوس را می‌دهد.
از این دست لنزها معمولا برای بدنه‌هایی که به سنسور فوکوس خودکار Dual Pixel CMOS AF یا Hybrid CMOS AF مجهز شده‌اند استفاده می‌شود. لنزهای کیت STM ( همانند EF-S 18-55mm f/3.5-5.6 IS STM ) از همین دسته هستند که فوکوسی نرم و روان دارند.
AFD
Arc-Form Drive اولین موتور فوکوس اتوماتیک مورد استفاده در لنزهای مانت EF کانن است. سول این دسته از لنزها بسیار بلند بوده و کمی آهسته‌تر از USM هستند. همچنین زمان واکنش مطلوبی هم ندارند و به همین دلیل دوربین‌های جدید از آنها پشتیبانی نمی‌کنند.
این دسته از لنزها قابلیت تنظیم فوکوس به صورت دستی را نیز ندارند و تنها از فوکوس خودکار AF آنها می‌توان استفاده کرد.
IS
کانن برای معرفی سیستم لرزشگیر یا تثبیت کننده تصویر خود از عبارت Image Stabilizer یا به طور کوتاه، IS استفاده می‌کند. این سیستم در بعضی از لنزهای کانن استفاده می‌شود و می‌تواند لرزش‌های دست را تا حدی خنثی کرده و باعث افزایش شارپنس تصویر شود.
TS – E
لنزهای سری tilt – shift کانن با استفاده از عبارت TS – E مشخص می‌شوند. در این لنزها می‌توان زاویه‌ی صفحه‌ی کانونی ( focal plane ) را نسبت به سنسور تصویر تغییر داد. این کار با خم شدن لنز به بالا و پایین ( tilt ) و حرکت جانبی لنز بر روی محور سنسور تصویر ( shift ) و همچنین چرخش لنز به دور خود ( rotation ) امکان‌پذیر می‌شود.
این عبارت معمولا در لنزهای سایر کمپانی‌ها نیز به همین صورت استفاده می‌شود و کاربردی مشابه دارد. مهمترین کاربرد این دسته از لنزها اما در عکاسی معماری و برای از بین بردن اعوجاج تصویر در فواصل کانونی واید است.
همچنین، با استفاده از این لنزها می‌توان به افکت جالب مینیاتوری‌کردن دست‌یافت که در آن عمق میدان بسیار کم، صحنه‌ی عکاسی‌شده را مانند ماکتی در ابعاد کوچک می‌نمایاند. لنزهای tilt – shif ساختار پیچیده‌ای داشته و در تمام آنها تنها از قابلیت فوکوس به صورت دستی استفاده شده و هیچکدام فوکوس خودکار ندارند. از لحاظ قیمت هم این لنزها معمولا بسیار گران‌قیمت هستند.
DO
DO مخفف عبارت Diffractive Optics بوده و برای لنزهایی استفاده می‌شود که پرتوهای نور را بیش از المان‌های معمولی ( refractive ) خم می‌کنند. به همین جهت است که این دسته از لنزها معمولا بسیار کوچکتر و سبکتر از لنزهای مشابه خود هستند.
برای مثال، لنز EF 400mm f/4 DO IS USM به گفته‌ی کانن 27 درصد کوچکتر و 31 درصد سبکتر از لنزهای 400 میلیمتری مشابه است. دور المان جلویی این دسته از لنزها یک نوار سبز قرار گرفته که از همین طریق می‌توان آنها را تشخیص داد.
UD
یکی دیگر از علائم لنزهای کانن UD یا Ultra Low Dispersion است که به لنزهایی اشاره که از المان‌هایی با همین نام استفاده می‌کنند. وجود این المان‌ها در لنز باعث می‌شود خطای کروماتیک رنگی ( Choromatic aberration ) در لنز کاهش پیدا کند.
Super UD
این عبارت نمایانگر استفاده از المان‌های Super Ultra Low Dispersion در لنز است. عملکرد این دسته از لنزها درست همانند UD ها هستند، اما در اصلاح خطاهای رنگی کروماتیک عملکرد بسیار بهتری دارند.
Fluorite
یکی از مواردی که می‌تواند خطاهای رنگی را تا حد فوق‌العاده زیادی کاهش دهد، استفاده از المان‌های فلوریتی است. در دهه 60 میلادی کانن توانست نوعی کریستال فلوریت را به صورت مصنوعی تولید کند و به دنبال آن اولین لنز خود مخصوص دوربین‌های SLR را با استفاده از المان‌های فلوریتی ساخت.
FT – M
یکی دیگر از علائم لنزهای کانن FT – M است که مخفف عبارت Full-Time Manual Focus می‌باشد. لنزهای این دسته این امکان را به عکاس می‌دهند که بدون اینکه لنز را روی حالت فوکوس دستی قرار دهند، از حلقه فوکوس استفاده کنند. در واقع حتی در حالت فوکوس خودکار نیز، انجام آن به صورت دستی امکان پذیر خواهد بود. لازم به ذکر است که تمام لنزهای USM کانن دارای این ویژگی هستند.
BR
مخفف کلمه Blue Spectrum Refractive است. این تکنولوژی اولین بار با لنز Canon 35mm f/1.4 L II توسط کمپانی کانن معرفی شد. عنصر BR به منظور کاهش خطاهای کروماتیک رنگی و کم کردن مشکلات عناصر اپتیکی لنزها در اصلاح طیف نور آبی، به کار گرفته شدند. لنزهای BR کروماتیک ابریشن یا انحرافات رنگی آبی و بنفش را کاهش می‌دهند.
Macro
یکی دیگر از علائم لنزهای کانن که البته در بیشتر کمپانی‌های تولید لنز به صورت مشترک استفاده می‌شود، Macro است. لنزهای ماکرو برای عکاسی از سوژه‌های بسیار کوچک و در فاصله بسیار کم طراحی شده‌اند. همچنین لازم به ذکر است که تمام لنزهای ماکرو کانن بزرگنمایی معادل 1:1 دارند.
Compact Macro
این لنزها نیز درست همانند لنزهای ماکرو هستند، منتها با این تفاوت که از فاصله بسیار نزدیک‌تری می‌توانند روی سوژه فوکوس کنند. تا آنجا که من می‌دانم ، تنها یک لنز از این دسته توسط کانن تولید شده است، یعنی EF 50mm f / 2.5 Compact Macro.
یک مبدل اختصاصی نیز برای این لنز در دسترس است که باعث افزایش توان لنز می‌شود، در واقع فاصله بین عناصر داخلی و جلویی لنز را با سوژه بیشتر می‌کند تا به حداقل فاصله قابل انتظار برای فوکوس برسیم. بزرگنمایی این دسته از لنزها نیز 1:1 است. همچنین به آن Canon Life-size Converter EF گفته می‌شود.
MP – E
یکی دیگر از علائم لنزهای کانن MP – E است که فقط یک لنز با چنین نامگذاری وجود دارد ، و آن هم لنز Canon MP-E 62mm f / 2.8 1-5x ماکرو است. MP – E به معنای بزرگنمایی ماکرو بسیار زیاد است.
این دسته از لنزها فقط دارای قابلیت فوکوس دستی هستند و نمی‌توانند روی بی نهایت هم فوکوس کنند. در عوض، می‌تواند بزرگنمایی بین 1:1 تا 1:5 داشته باشند.
CN – E
با معرفی دوربین C300 کانن لنزهایی برای این دوربین ها با سری CN – E که مخفف Cinema EOS است، را معرفی کرد. این دسته از لنزهای گران قیمت، نسبت به لنزهای عکاسی همگی دارای طراحی مشکی و قرمز هستند که نشان دهنده این است که جزو لنزهای سری L نیز به حساب می‌آیند. این لنزها دارای فوکوس دستی و رینگ جدا برای کنترل دیافراگم می باشند.
Soft Focus
یکی دیگر از علائم لنزهای کانن Soft Focus است. در این دسته از لنزها با استفاده از ویژگی‌های اپتیکی خاص تصاویری سافت و نرم ثبت می‌شوند. این لنزها در میان عکاسان سینمایی و همچنین عکاسان پرتره محبوبیت ویژه‌ای دارد، چرا که با توجه به افکت دراماتیکی که به عکس اضافه می‌کند، تمام ایرادات و اشکالات پوست سوژه را از بین می‌برند.
این ویژگی باعث می‌شود بوکه‌های تشکیل شده در پس زمینه نیز جذاب‌تر باشند. همچنین کار عکاس را در مرحله پس پردازش و برای ریتاچ صورت سوژه راحت‌تر می‌کند. البته تنها یک لنز از این سری تا به امروز ساخته شده است.
جمع بندی
یکی از مهمترین مسائلی که کمتر به آن پرداخته می‌شود علائم اختصاری هر لنز است که باعث می‌شود ویژگی‌های هر لنز را خیلی سریع‌تر شناخته و بررسی کنیم. این کار قطعا در خرید یک لنز مناسب برای سبک عکاسیتان کمک ویژه‌ای به شما خواهد کرد. مخصوصا برای انتخاب یک مدل لنز از کمپانی کانن که با توجه به انبوه مدل‌ها و قابلیت‌های هر لنز، قطعا زمان زیادی می‌خواهد تا همه را بررسی کنیم.
سعی کنید ابتدا نیازهایتان را از یک لنز بررسی کنید و متناسب با آن به دنبال لنزی باشید که مشخصات مورد نظر شما را داشته باشد.
امیدوارم نکاتی که در مقاله برایتان گفتم مفید بوده باشد. آیا شما تجربه استفاده از لنزهای کانن را دارید؟ نظرات و پیشنهادات خود را با ما در میان بگذارید. همچنین اگر پرسشی داشتید، آن را در بخش نظرات همین پست مطرح کنید تا پاسخ دهم.
